Is ketchup gezond?

Een lekker sausje doet alles beter smaken en daarom gebruiken veel mensen graag ketchup. Het smaakt op bijna alles goed: op vlees, belegde broodjes, als dipsaus en op patat. De saus wordt gemaakt van tomaten, een mix van specerijen, azijn, peper en suiker.

Ketchup staat bekend als een van de gezondere sauzen, maar is dat wel zo? Helaas wordt er aan de meeste soorten ketchup suiker toegevoegd. Dat maakt de saus wel lekker zoet, maar is natuurlijk niet het beste voor je gezondheid. In dit artikel vergelijken we ketchup met enkele andere populaire sauzen en komen we erachter of ketchup gezond is of dat je deze rode saus maar beter kunt laten staan.

Wat zit er in ketchup?

Het belangrijkste ingrediënt van ketchup is natuurlijk tomatenpuree. Hoe hoger het percentage tomaten, hoe rijker de smaak. Per merk worden er verschillende smaakmakende ingrediënten toegevoegd, zoals chilipoeder, azijn, zout, peper en suiker. Sommige fabrikanten voegen nog smaakversterkers, aroma’s en bindmiddelen toe.

Er zijn inmiddels ook producenten die biologische ketchup op de markt hebben gebracht. Veel van de ingrediënten in deze ketchup zijn op biologische basis geproduceerd. Wil je ketchup gebruiken en op je gezondheid letten, dan is het eigenlijk het belangrijkste om erop te letten, hoeveel suiker er is toegevoegd en hoeveel tomaten per 100 gram saus er zijn gebruikt. De tomaten zijn namelijk het gezondste ingrediënt. Hoe minder tomaten er in de saus zitten, hoe meer andere (ongezondere) stoffen er zijn toegevoegd, om de ketchup toch lekker te laten smaken.

Is ketchup gezond?

Ja, ketchup is een gezonde saus met weinig calorieën en ingrediënten bevat die goed zijn voor de gezondheid! Maar kies wel voor een ketchup waar geen suiker aan toegevoegd is en die meer dan 130 gram tomaten per 100 gram bevat!

Wanneer je een ketchup kiest let dan heel goed op wat er aan ingrediënten inzit. Ten eerste is het belangrijk dat je let op de hoeveelheid suiker die is toegevoegd. Als een kwart van de saus uit suiker bestaat, is er natuurlijk niet veel gezonds meer aan. Daarom kun je het beste kiezen voor ketchup met suikervervangers of ketchup zonder suiker.

Verder is een saus die zo puur mogelijk is natuurlijk het gezondste, dus met een hoog aandeel tomaten. Want het zijn de tomaten die de ketchup gezond maken. En je ziet vaak dat hoe minder tomaten erin zitten, hoe meer suiker en andere toevoegingen er in de saus worden gestopt. Op het etiket staat vermeld hoeveel gram tomaten er per 100 gram saus zijn gebruikt. Wil je ketchup gebruiken, koop dan een saus die meer dan 130 gram tomaten per 100 gram bevat. Als de ketchup dan ook nog suikervrij is, heb je een heerlijke saus met weinig calorieën die goed voor je gezondheid is en helpt om op gewicht te blijven.

Ketchup vergeleken met andere sauzen (mayonaise, mosterd, knoflooksaus)

Hieronder vind je een vergelijking van ketchup met een aantal andere populaire sausjes:

Ketchup

In Nederland is ketchup een van de populairste sauzen. Hier doen we graag een scheutje ketchup over onze hamburgers, op een broodje worst, patat of op ons vlees. Omdat ketchup wordt gemaakt van tomaten, denken veel mensen dat het een gezonde saus is. Afhankelijk van het merk en hoeveel suiker er is toegevoegd is dit zeker ook het geval.

Ingrediënten van een standaard fles ketchup:

• Tomaten
• Azijn
• Suiker of zoetstof
• Zout
• Specerijen
• Kruiden
• Peper
• Bindmiddel

Voedingswaarde van ketchup per 100 gram:

• Calorieën: 110
• Vet: 0,2 gram
• Koolhydraten: 26 gram
• Zout: 900 mg
• Vezels: 0,3 gram
• Suikers: 20 tot 30 gram
• Eiwitten: 1,5 gram

Hoe gezond is ketchup?

Het gezondste aan ketchup zijn natuurlijk de tomaten. Deze zijn van nature rijk aan vitamines, zoals vitamine C en antioxidanten. De belangrijkste antioxidant in tomaten is lycopeen, de stof die de tomaat zijn mooie rode kleur geeft. Deze stof kan helpen het LDL cholesterol te verlagen, is goed voor je ogen en helpt je botten sterk te houden. Maar ketchup is pas gezond als er ook veel tomaten in de saus zitten. Bij goede sausmerken wordt er per 100 gram saus, meer dan 100 gram tomaten gebruikt.

Er zijn echter ook redenen waarom ketchup niet zo gezond is. Sommige merken voegen veel suiker toe, soms wel 30 gram per 100 gram. Kies daarom voor een merk ketchup met zoetstoffen in plaats van suiker, of suikervrije ketchup. Deze sauzen leveren dan ook meteen heel wat minder calorieën.

Mayonaise

Ook mayonaise is een geliefde saus, vooral over de patat. Maar mayonaise wordt ook gebruikt als basis van dipsauzen en salade dressing. Er zijn verschillende soorten mayonaise, sommige wat zuurder van smaak en andere zoet. In Nederland is vooral de zoete variant populair. Mayonaise wordt gemaakt van plantaardige olie, eierdooiers, citroensap of azijn en mosterd. Dat mayonaise vet is, is bekend. Het is zelfs zo dat als een saus minder dan 70% vet bevat en minder dan 5% eigeel, het geen mayonaise genoemd mag worden.

Ingrediënten van een gemiddelde pot mayonaise:

• Plantaardige olie (vaak raapolie, zonnebloemolie of koolzaadolie)
• Eierdooier
• Suiker
• Zout
• Specerijen
• Azijn
• Verdikkingsmiddelen
• Aroma’s
• Kleurstoffen
• Conserveermiddel

Voedingswaarde van mayonaise per 100 gram:

• Calorieën: 680
• Vet: 75 gram
• Zout: 630 mg
• Koolhydraten: 0,5 gram
• Vezels: 0 gram
• Suikers: 0,5 gram
• Eiwitten: 1 gram

Hoe gezond is mayonaise?

Wat direct opvalt zijn de enorme hoeveelheid calorieën en vet. Als je mayonaise gebruikt op basis van bijvoorbeeld raapolie, dan zitten hier de gezonde, onverzadigde vetzuren in, die goed voor je lichaam zijn. Per eetlepel krijg je gemiddeld 100 calorieën binnen. Dat maakt ketchup een betere keuze om over je patat te doen. Met mayonaise lopen de calorieën heel snel op!

Mosterd

In tegenstelling tot voorgaande sauzen is mosterd een pittige, scherpe saus. Het wordt gemaakt van mosterdzaden, water, zout en azijn. Er is veel variatie in mosterd, zowel qua scherpte als qua toevoegingen. Zo wordt er aan sommige soorten mosterd honing of kruiden en specerijen toegevoegd. Mosterd is een saus waar je meestal niet veel van gebruikt, maar die het eten een lekker pittig smaakje kan geven. De meeste mensen eten het in combinatie met kroketten, bitterballen of worst. Maar het smaakt ook goed met kaas, in soepen of in sauzen.

Ingrediënten van een standaard potje mosterd:

• Water
• Mosterdzaad
• Specerijen
• Azijn
• Zout
• Suiker
• Aroma’s

Voedingswaarde van mosterd per 100 gram:

• Calorieën: 65
• Vet: 4 gram
• Zout: 1,5 – 3 gram
• Koolhydraten: 5 gram
• Vezels: 3,5 gram
• Suikers: 2 tot 5 gram
• Eiwitten: 5 gram

Is mosterd gezond?

Mosterdzaad is erg gezond: de olie uit deze zaadjes bestaat voor meer dan de helft uit enkelvoudige, onverzadigde vetzuren. Ook bevat mosterdolie omega 3 vetzuren. Verder is mosterd rijk aan mineralen, zoals mangaan, calcium, seleen, magnesium, ijzer, zink en zwavel. Deze pittige saus bevat zelfs vitamines, zoals vitamine A, C, K en B-vitamines. Ook levert mosterd erg weinig calorieën wat handig is wanneer je een paar kilo wilt afvallen!

Knoflooksaus

Knoflooksaus is een dipsaus op basis van mayonaise met knoflook als smaakmaker. Over het algemeen worden er nog meer kruiden en specerijen aan toegevoegd, evenals zoetstoffen en andere additieven. Je ziet dat er bij knoflooksaus vaak verdikkings-, conserveermiddelen en zoetstoffen worden toegevoegd. Sauzen vergelijkbaar met knoflooksaus zijn kerrie-, cocktail- en andere dipsauzen. De voor- en nadelen van knoflooksaus komen dus overeen met die van mayonaise, afhankelijk van de extra bestanddelen die worden toegevoegd.

Ingrediënten van een gemiddelde fles knoflooksaus:

• Water
• Plantaardige olie
• Yoghurt
• Eigeel
• Azijn
• Glucosesiroop
• Maiszetmeel
• Mosterd
• Zout
• Knoflook
• Kruiden
• Voedingszuur
• Ui-extract
• Verdikkingsmiddel
• Conserveermiddel
• Specerijen
• Zoetstoffen (bijvoorbeeld acesulfaam-K, saccharine, sucralose)
• Aroma’s

Voedingswaarde van knoflooksaus per 100 gram:

• Calorieën: 285 – 400
• Vet: 25 – 40 gram
• Zout: 2 gram
• Koolhydraten: 10 – 15 gram
• Vezels: 0,5 gram
• Suikers: 5 – 10 gram
• Eiwitten: 1 gram

Overzicht van de voedingswaarde van ketchup, mayonaise, mosterd en knoflooksaus en de voor- en nadelen voor de gezondheid.

	Ketchup	Mayonaise	Mosterd	Knoflooksaus
Calorieën	110 gram	680	65	285 – 400
Vetten	0,2 gram	75 gram	4 gram	25 – 40 gram
Zout	900 mg	630 mg	1,5 tot 3 gram	2 gram
Koolhydraten	26 gram	0,5 gram	5 gram	10 – 15 gram
Vezels	0,3 gram	0 gram	3,5 gram	0,5 gram
Suikers	20 tot 30 gram	0,5 gram	2 tot 5 gram	5 – 10 gram
Eiwitten	1,5 gram	1 gram	5 gram	1 gram
Voordelen	Tomaten zijn gezond, weinig calorieën	Gezonde onverzadigde vetzuren	Bevat vitamines, mineralen, antioxidanten en omega 3 vetzuren en tevens weinig calorieën	Gezonde onverzadigde vetzuren
Nadelen	Veel toegevoegd suiker	Erg calorierijk	Veel zout en suiker	Veel additieven en erg calorierijk