Afvallen lukt niet meer? De 9 oorzaken + oplossing!

Wie enthousiast begint met afvallen, is de eerste weken meestal positief. Het is dan makkelijk om je nieuwe eetpatroon goed vol te houden en je ziet elke week de resultaten van je harde werk terug op de weegschaal. Dat motiveert natuurlijk wel. Maar het is altijd een tegenvaller als het afvallen niet meer lukt. Dat is een paar dagen of een week nog niet zo erg, maar duurt het langer, dan ga je je afvragen wat er aan de hand is.

Het kan echt lastig zijn erachter te komen waarom je niet meer afvalt. Daar kunnen namelijk een heel aantal verschillende oorzaken voor te vinden zijn. En je zult eerlijk naar jezelf moeten kijken om erachter te komen welke van deze oorzaken op jou van toepassing zijn. Het kan zijn dat wel probeert heel gezond te eten, maar dat die voeding teveel calorieën bevat. Misschien heb je veel gesport en heb je meer spiermassa gekregen, wat zorgt ervoor zorgt dat je lichaamsgewicht niet omlaag gaat. En zo zijn er nog meer oorzaken voor het feit dat je nog maar moeizaam afvalt.

Heb jij last van het probleem dat je bijna geen gewicht meer kwijtraakt? In deze blog zetten we duidelijk de oorzaken op een rijtje waarom afvallen niet (meer) lukt.

Afvallen lukt niet meer: de redenen waarom je niet (meer) afvalt

Gewicht kwijtraken kost de meeste mensen best veel moeite. Je moet je eetpatroon aanpassen en opeens goed letten op wat je eet. Als je nieuwe dieet dan na verloop van tijd niet goed meer werkt, heb je het idee dat al je moeite voor niks was. Maar dat is echt niet het geval. Er is een reden voor dit fenomeen en meestal hoef je maar een kleine aanpassing te maken om weer te gaan afvallen. Bekijk hieronder wat de redenen kunnen zijn dat je niet (meer) afvalt, gebruik de tips en adviezen en voor je het weet ga jij ook weer enthousiast op de weegschaal staan.

Je eet veel (gezonde) producten met veel calorieën

Let jij goed op wat je eet en kies je altijd gezonde producten? Je uitgangspunt was natuurlijk goed: je probeert puur en onbewerkt te eten en daarmee goed voor je lichaam te zorgen. Maar het is belangrijk om niet uit het oog te verliezen dat ook gezonde producten veel calorieën kunnen bevatten.

Kijk bijvoorbeeld naar de volgende gezonde producten (per 100 gram of ml):

• Avocado: 335 kcal
• Walnoten: 655 kcal
• Olijfolie: 880 kcal
• Pesto en tapenade: 435 kcal
• Volle Griekse yoghurt: 130 kcal
• Kokosolie: k860 cal
• Ghee: 900 kcal

Hoewel het waar is dat avocado’s, walnoten (en andere noten en zaden), olijfolie en Griekse yoghurt heel gezond zijn, dragen ze wel (veel) bij aan je dagelijkse hoeveelheid calorieën. Het is dus belangrijk om ook van deze gezonde producten niet teveel te gebruiken.

En dat is wat veel mensen nog wel eens vergeten, vanwege het idee: Het is hartstikke gezond, dus ik mag er best wat meer van eten.

Neem je wat nootjes als tussendoortje, weeg ze dan af met een weegschaal en kijk hoeveel calorieën dat is. Een klein handje walnoten van 25 gram staat gelijk aan 175 calorieën. Dat zou je dus niet moeten onderschatten. Veel van dergelijke tussendoortjes op een dag, kunnen ervoor zorgen dat je dichterbij of zelfs over je maximum aantal calorieën op een dag komt en waarom afvallen niet lukt. Het is in dat geval beter om te kiezen voor een minder calorierijk tussendoortje zoals groente of fruit. Ook gezond maar een stuk minder calorieën!

Je valt niet meer af omdat je in het weekend te veel eet

Wat vaak voorkomt bij mensen die proberen af te vallen, is dat ze door de week heel streng voor zichzelf zijn, maar in het weekend het gevoel hebben dat er wel wat meer kan. Het weekend wordt eigenlijk een feestje. Eerst gaat het misschien alleen nog om de zaterdag, maar uiteindelijk komt ook vaak de zondag (en zelfs de vrijdag?) er nog bij.

Er wordt ook vaak gezegd dat je tijdens een dieet best een cheat maaltijd of een cheat day mag hebben. Maar dit brengt wel een risico met zich mee. Een keer zondigen is niet zo erg, maar vaak krijg je daarna de smaak te pakken. Als je eenmaal dat gebakje hebt gegeten, lust je die zelfde avond ook wel wat chips. Of een paar bitterballen. Of een stukje chocola. Het is net alsof er een dam is doorgebroken. Het wordt steeds moeilijker om op de rem te trappen.

In het weekend eet je zoveel calorieën dat je niet meer afvalt

Doordat je door de week erg streng voor jezelf bent, gaan in het weekend vaak de remmen los. Het komt er op neer, dat je door de week netjes een negatieve energiebalans hebt. Maar doordat je in het weekend jezelf teveel toestaat, kom je uiteindelijk zover over je maximale hoeveelheid calorieën, dat je niet meer afvalt maar zelfs misschien aankomt. Dit zie je in de grafiek hierboven duidelijk in beeld gebracht.

Wat je door de week uitspaart, eet je er in het weekend weer bij. En dat is zonde van de moeite die je doet. Het kan dus beter voor je zijn om niet al te streng te zijn op doordeweekse dagen, zodat je minder het risico loopt dat je in het weekend uit de band springt.

Wil je een handig dieetschema waarmee je zeker (weer) kunt afvallen? Dan kun je hier direct starten met ons weekmenu!

Je bent al veel afgevallen en nu ligt je energiebehoefte lager

Een van de mogelijke redenen dat afvallen niet meer lukt, is omdat je energiebehoefte omlaag is gegaan. Dit komt juist omdat je afgevallen bent. Toen je begon met het afvaltraject, was je gewicht hoger dan dat het nu is, na enkele weken diëten. Stel, je gewicht lag rond de 100 kilo. Na een paar maanden op dieet ben je 20 kilo afgevallen. Dat is geweldig, maar nu merk je dat je al een tijdlang niet meer afvalt.

Nu je 80 kilo weegt heeft je lichaam echter minder energie nodig, dan toen het 100 kilo woog. Dat komt aan de ene kant omdat je spijsvertering vertraagt, maar ook doordat je gewoon minder weegt. Het kost minder energie om te bewegen, te lopen of te sporten. Per dag heb je dan ook minder calorieën nodig. Maar de kans is groot, dat je je eten hier niet op hebt aangepast.

Om weer af te kunnen vallen, zul je dus je dagelijkse hoeveelheid calorieën moeten aanpassen. At je bijvoorbeeld 1700 calorieën, dan kun je dat verlagen naar 1500 calorieën. Het is ook een goed idee om wat meer te gaan bewegen, dat is natuurlijk ook een goede manier om het afvallen te stimuleren.

Je sport en bent aangekomen in spiermassa

Zoals in het kopje hierboven ook al staat: bewegen is belangrijk als je wilt afvallen. Wanneer je regelmatig sport verbruik je meer calorieën en dit kan ervoor zorgen dat je meer gewicht verliest. Als jij bent gaan sporten toen je begon met afvallen, kan dat een reden zijn dat het afvallen niet goed meer lukt. Dat kan vooral gebeuren als je aan krachtsport bent gaan doen.

Zeker wanneer je nog niet eerder dergelijke workouts hebt gedaan, kun je merken dat dit veel effect heeft op je spieren. Door het trainen met gewichten, belast je je spieren, wat ervoor zorgt dat je meer spiermassa gaat opbouwen. Tegelijkertijd zul je door je dieet en door het verbranden van calorieën ook vet verbranden. Maar helaas zul je dit op een normale weegschaal niet terugzien in een lager gewicht. De extra spiermassa die je aanmaakt heft het verlies in lichaamsvet namelijk op!

Sta jij gefrustreerd op de weegschaal te kijken naar je gewicht dat maar niet omlaag gaat? Probeer je ervan bewust te zijn dat er wel degelijk wat gebeurt in je lichaam. Je kunt dit ook op een andere manieren zichtbaar maken. Meet bijvoorbeeld regelmatig je buik- en je heupomvang op. Dan zul je wel duidelijk kunnen terugzien dat je aan het afvallen bent. Een andere oplossing is de aanschaf van een weegschaal die je vetpercentage kan meten. Daarop kun je zien dat, ondanks dat het aan je gewicht niet te zien is, je vetpercentage wel omlaag gaat. En dat betekent dat je heel goed bezig bent!

Je hebt geen (goed) beeld van wat je binnenkrijgt

Een andere reden dat je niet snel of zelfs niet meer afvalt, is dat je geen goed beeld hebt van wat je op een dag eet. Het komt vaak voor dat mensen enthousiast aan een dieet beginnen. Dan houden ze nog nauwkeurig bij wat ze eten en drinken, zowel de maaltijden als de tussendoortjes. Maar naarmate het dieet langer duurt, worden ze slordiger en slippen er vaker hapjes en drankjes tussendoor. Niet alles wordt meer afgewogen, bijgehouden of opgeschreven.

En dat terwijl dit juist wel belangrijk is als je gewicht wilt verliezen. Wanneer je niet meer goed zicht hebt op wat je eet en drinkt, kan het goed zijn dat je meer calorieën binnenkrijgt dan je bedoeling was, waardoor het afvallen stokt. Het blijkt dat het bijhouden van wat je eet echt kan bijdragen aan sneller afvallen. Dit geeft namelijk veel inzicht.

Een eetdagboek bijhouden

Wanneer je opschrijft wat je eet, zal het je waarschijnlijk sneller opvallen dat je je toch niet zo goed aan je dieet houdt als je dacht. Zo zie je bijvoorbeeld dat je twee koekjes bij de thee neemt, in plaats van een. Of dat je een grote scheut olijfolie in de pan gooit, in plaats van een eetlepel. Misschien neem je vaak een ongezond tussendoortje. Veel mensen denken dat ze heel gezond eten. Maar wanneer je ze een eetdagboek gaan bijhouden, blijkt dat ze in werkelijkheid slechter eten dan ze dachten. Dat komt omdat je de simpele waarheid opeens heel duidelijk voor je op papier (of in een app) ziet.

Je hebt waarschijnlijk in het begin wel heel zorgvuldig bijgehouden wat je at en dronk. Maar dit soort gezonde gewoontes houden we vaak niet zo lang vol. Wil je toch weer verdergaan met afvallen, dan is het aan te raden om je eetpatroon in beeld te krijgen. Begin (weer) met een eetdagboek of gebruik een app om bij te houden wat je binnenkrijgt. De kans is groot dat je met dat steuntje in de rug weer verder kunt gaan met afvallen.

Je beweegt te weinig

Wie merkt dat de cijfers op de weegschaal niet meer omlaag gaan, kan eens kijken of dat ligt aan het feit dat je te weinig beweegt. Zoals gezegd is regelmatige lichaamsbeweging een goede manier om bijvoorbeeld 10 kilo af te vallen. Je kweekt er meer spiermassa mee en verbrandt meer calorieën. Daarbij komt: hoe meer spieren je hebt, hoe meer calorieën je ook in rust kunt verbranden. Beweeg je te weinig, dan vertraagt je spijsvertering en kun je zelfs spiermassa verliezen.

Het is dus zaak om meer te gaan bewegen. Het beste zijn sporten waarbij je meer spiermassa aanmaakt. Denk aan krachttraining, HIIT en fitness. Maar in principe is elke vorm van beweging belangrijk. En het is natuurlijk ook belangrijk dat jij zin hebt om te sporten, zodat je het ook regelmatig zult gaan doen. Dus houd jij van fietsen, paaldansen of skaten, ga dat dan vooral doen! Weet je niet welke sport je leuk vindt, neem dan eens een proefles. Op die manier kun je vrijblijvend kennismaken met een nieuwe sport.

Afvallen lukt niet door de overgang

Wil het afvallen niet goed meer lukken, dan kan het ook zijn dat je in de overgang zit, als je daar de leeftijd voor hebt. Tijdens de overgang beginnen je hormonen te veranderen en dit kan veel invloed hebben op je lichaamsgewicht. Je komt makkelijker aan en afvallen lijkt moeizamer te gaan. Daar zijn verschillende redenen voor. Het is vooral het hormoon oestrogeen dat hier een rol in speelt.

Tijdens de overgang maakt je lichaam hier minder van aan. Dat heeft tot gevolg dat je stofwisseling langzamer gaat en dat je lichaam niet zo snel meer calorieën verbrandt. Als je dus wat ouder wordt, zou je eigenlijk minder moeten gaan eten, omdat je minder calorieën nodig hebt. We zijn ons hier alleen niet altijd bewust van en blijven gewoon eten zoals we gewend waren. Dat kan een reden zijn dat je niet meer kunt afvallen tijdens de overgang.

Minder spieren, meer honger

Een andere reden dat je minder makkelijk afvalt is doordat je minder spieren aanmaakt, onder invloed van de veranderde hormonen, zoals het dalende oestrogeen. Je spieren hebben normaal gesproken veel energie nodig. Is er sprake van een afname aan spiermassa, dan heb je dus ook minder energie nodig en zou je dus wat minder moeten gaan eten. Een bijkomend nadeel is wel, dat je tijdens de overgang juist meer honger krijgt. Dit komt doordat er meer grheline (het hongerhormoon) wordt aangemaakt. Mogelijk blijf je dus toch meer eten dan je eigenlijk nodig hebt.

Om het nog wat lastiger te maken, kom je tijdens de overgang ook nog makkelijker aan. Dat komt eveneens door de dalende niveaus van oestrogeen. Je lichaam merkt deze daling op en wil proberen een voorraadje aan te leggen van dit hormoon. Het doet dit door nieuwe vetcellen aan te maken, waar oestrogeen in zou kunnen worden opgeslagen. Het is niet moeilijk te zien waarom zoveel vrouwen in de overgang problemen krijgen met hun gewicht, zelfs als ze daar voor deze periode nooit problemen mee hadden.

Je bent spiermassa kwijt geraakt

Afvallen kan eveneens moeilijk gaan als je spiermassa bent kwijtgeraakt in plaats van vet. Het verlies van spiermassa is deels een natuurlijk proces. Naarmate we ouder worden, verliezen we normaal gesproken een deel van onze spiermassa (na je 30ste elke 10 jaar zo’n 4%) (bron). Dit wordt sarcopenie genoemd. Een bejaarde heeft gemiddeld 30% van zijn of haar spiermassa verloren.

Oorzaken van spierverlies

Het verlies van spieren wordt nog versneld als je langere tijd inactief bent. Dat kan zijn doordat je ziek bent of een operatie hebt gehad. Hoe langer je niet in beweging komt, hoe groter het spierverlies wordt. Het kan dan problemen opleveren in je dagelijks leven, zodat je snel moe wordt en moeite krijgt met activiteiten waar je kracht voor nodig hebt. Bij ziekte kan het verlies aan spiermassa nog sneller gaan: je lichaam verbruikt veel energie door bijvoorbeeld koorts en als je slecht eet, krijg je te weinig eiwitten binnen.

Een gebrek aan eiwitten kan eveneens een oorzaak zijn van het verlies aan spiermassa. Dit kan voorkomen bij veganisten en bij mensen die gewoon te weinig eiwitrijke producten eten. Het is belangrijk om voldoende eiwitten binnen te krijgen, via vleesvervangers (als je veganist bent) en vlees, vis of peulvruchten.

Daarnaast kan snel afvallen in korte tijd zorgen voor overmatig spierverlies. Wanneer je een crashdieet volgt, waarbij je maar weinig calorieën binnenkrijgt, val je snel af. Maar je lichaam reageert hierop door spiermassa af te breken in plaats van vet. Je bereikt met een crashdieet dus niet wat je eigenlijk hoopte te bereiken: je valt wel af, maar niet op de manier die je wilde.

Wat de oorzaak van het spierverlies ook is, het heeft tot gevolg dat je spijsvertering vertraagt. Hierdoor kun je minder calorieën verbranden dan je gewend was en is het dus nodig dat je minder gaat eten. Probeer rustig weer aan spierkracht op te bouwen, waarna je ook na verloop van tijd weer zult kunnen afvallen.

Je drinkt veel calorieën

Wist jij dat je ook veel calorieën binnenkrijgt via je drinken? Dat is natuurlijk niet het geval als je voornamelijk water drinkt, maar dat doen de meeste mensen niet. Water smaakt naar niks, dan drinken we liever koffie, thee, frisdrank of vruchtensap. Maar hiermee krijg je dus, vrij ongemerkt, teveel calorieën binnen. En dit kan een reden zijn dat afvallen niet meer lukt.

Drink jij wel eens frisdrank? Dat levert je een flinke portie extra suiker op en daarmee dus ook calorieën. Frisdranken als cola en sinas bevatten meestal zo’n 6 suikerklontjes per glas, wat neerkomt op zo’n 110 tot 120 calorieën. Ook Energydrinks worden veel gedronken, vooral onder jongeren. Deze drankjes bevatten gemiddeld zo’n 150 calorieën. En dat kan nog aardig optellen als je meerdere glazen per dag drinkt. Het is dus goed om daar eens bij stil te staan, als je merkt dat het afvallen niet zo snel meer gaat.

Koffie en thee

Maar hoe zit dat dan met koffie en thee, vraag je je misschien af? In hun pure vorm bevatten deze drankjes geen calorieën. Maar er worden tegenwoordig veel extra’s toegevoegd aan koffie en thee, zeker als je ze onderweg koopt. Denk aan opgeklopte melk, suiker, siropen, fruit en dergelijke. En vaak zijn deze toevoegingen best calorierijk.

Uit onderzoek bleek dat koffiedrinkers die iets in hun koffie doen, gemiddeld meer dan 65 extra calorieën binnenkrijgen dan degenen die de koffie zwart drinken. Bij theedrinkers is dit verschil minder groot, namelijk 43 extra calorieën als je iets in de thee doet, vergeleken met mensen die thee zonder toevoegingen drinken. Met een paar koppen koffie of thee per dag, krijg je dus heel wat extra calorieën per dag binnen. Meer dan je misschien zelf zou denken.

Alcohol

Dan is er nog alcohol. Regelmatig alcohol drinken is eveneens een verborgen bron van calorieën. Veel mensen onderschatten dit, maar alcohol levert je 7 calorieën per gram. Dat lijkt niet veel, maar hieronder zie je een overzicht van wat een glas alcohol aan calorieën levert:

• Bier: 155 calorieën
• Gin: 260 calorieën
• Whiskey: 250 calorieën
• Wijn: 120 calorieën

Wil je het afvallen toch weer aan de gang krijgen, dan is het verstandig goed te letten op koffie, thee, frisdrank en alcohol. Probeer koffie en thee puur te drinken en vervang frisdranken door water. Dit kan al veel schelen in hoeveel calorieën je op een dag binnenkrijgt.